Styl etniczny we wnętrzach – cz. I. Afrykańskie inspiracje

Jeżeli patrzysz na wnętrze i natychmiast zaczynasz myśleć o dalekich podróżach w dzikie zakątki świata, najprawdopodobniej trafiłeś do mieszkania w stylu etno. Inne od „naszego” pochodzenie, rodowód i aspekt kulturowy są nieodłącznymi elementami tego nurtu. To właśnie ta estetyka przywodzi na myśl obcą, egzotyczną grupę ludzi i ich odmienny język, religię, rasę i kulturę. Dlatego myśląc o etnicznym designie, każdy z nas może mieć zupełnie inny obraz przed oczami. Przecież egzotycznych miejsc jest tak wiele!

Gdzieś wyczytałam, że styl etniczny, to wcale nie są żywe kolory i wyraziste wzory, tylko barwy ziemi i stonowane elementy dekoracyjne. To trochę tak, jakby powiedzieć, że makaron to długie i płaskie płaty ciasta, a nie mączne produkty żywnościowe o owalnym czy rurkowatym kształcie. Wychodziłoby na to, że tortellini, ravioli czy penne to nie makaron,  bo tak naprawdę jest nim tylko lasagne i fettuccine. Nawet najwięksi gastronomiczni ignoranci czuliby, że coś tu śmierdzi. Pomimo wyraźnych różnic między rodzajami makaronu, widzimy wspólny mianownik – składniki, sposób przyrządzania ciasta, obróbka cieplna, a w konsekwencji zbliżony smak. A co jest wspólnym trzonem dla stylu etnicznego? Kultura ludowa, którą tworzy konkretna grupa etniczna, przebywająca (najczęściej) na danym terytorium.

Wiele twarzy nurtu etno

To, jakimi cechami będzie charakteryzowała się ta stylistyka, zależy w ogromnej mierze od tego, z jakiego rejonu pochodzić będą przedmioty codziennego użytku, sztuka czy wyposażenie wnętrz. Styl etniczny wywodzący się z Maroka będzie prezentował się zupełnie inaczej niż ten z Bangladeszu. Jeszcze inną estetyką będzie charakteryzowało się etno w wydaniu peruwiańskim. Nurt ten może więc kojarzyć się nie tylko z ludami i plemionami afrykańskimi, ale także azjatyckimi, południowoamerykańskimi, a nawet europejskimi (np. Baskowie)! To właśnie dlatego wnętrze w tym nurcie może być niezwykle barwne i pełne ornamentyki, ale równie dobrze odznaczać się stonowaną kolorystyką i surowym wykończeniem.

Ponieważ etniczny design to temat rzeka, postanowiłam, że podzielę go na kilka części. Pierwszą z nich dedykuję czarnemu lądowi.

Styl etniczny w wydaniu afrykańskim

Im bardziej w głąb tego kontynentu, tym wyraźniejsza dominacja kolorów ziemi, motywów zwierzęcych, rzemieślniczego charakteru wyposażenia wnętrz i przedmiotów użytkowych. To czerpanie natchnienia, barw i materiałów z najbliższego, naturalnego otoczenia. W związku z tym sztuka afrykańskich ludów i plemion to przede wszystkim rzeźby w egzotycznym drewnie, takim jak heban, mango czy mahoń.

Poniżej zestawiłam figurki Dogonów, zamieszkujących zachodnią część Afryki. Sztuka tego ludu opiera się przede wszystkim właśnie na rzeźbie. Tematyka kręci się wokół wartości religijnych, ideałów i wolności. Te stosunkowo prymitywne w wykonaniu wytwory ludzkich rąk ukrywane są przed turystami wewnątrz domów i sanktuariów. Wynika to z symbolicznego znaczenia tych dzieł i procesu ich tworzenia. Wiele spośród figurek dekoracyjnych przedstawia postaci z uniesionymi ku niebu ramionami, kobiety w różnych scenach rodzajowych oraz jeźdźców na koniach.

Afrykańskie rzemiosło to również elementy uzbrojenia. Poniżej tarcze wykonane przez waleczne plemię Zulusów, zamieszkujących południową część Afryki. Ja z kolei zachwycam się maskami przedstawiającymi zwierzęta, które są wytworem wcześniej wspomnianych Dogonów. Ależ one są niesamowicie unikalne i piękne!

Czarny ląd nieodparcie kojarzy się także z kamiennymi figurkami i posągami przedstawiającymi zwierzęta, ludzkie sylwetki i twarze. To również przedmioty codziennego użytku, które niejednokrotnie przybierają formę sztuki użytkowej. Nie zapominajmy także o samodzielnie tkanych, malowanych i wyszywanych aplikacjami tkaninach, a także wyplatanych koszach, tzw. plecionkach. W domach zamieszkiwanych przez plemiona afrykańskie, znaleźć można również zwierzęce skóry, które przywodzą na myśl styl safari.

Im bardziej na północ, tym więcej europejskich wpływów. To właśnie w tej części Afryki zestawia się ze sobą głębokie, nasycone barwy, które jednak dzięki obecności naturalnych barwników roślinnych oraz mineralnych, nie są przejaskrawione. Myśląc o północno-zachodniej części tego kontynentu, mamy przed oczami głównie Maroko i przebywające tam grupy etniczne: Arabów, Berberów i Maurów. To właśnie zderzenie ich kultur oraz uwarunkowanie geograficzne miały ogromny wpływ na ówczesny styl marokański, w którym główną rolę odgrywa kolor – zalewa każdy napotkany detal. Dominującą barwą jest błękit, którym pokrywa się nie tylko elementy dekoracyjne, ale również architektoniczne, takie jak ramy okien czy drzwi. Odcienie niebieskiego łączy się z intensywną żółcią i czerwieniami, a temu barwnemu mirażowi towarzyszy również bogata ornamentyka. Różne, powtarzalne wzory to przede wszystkim kombinacje figur geometrycznych, ale w całej kompozycji nie brakuje także półksiężyców czy gwiazd. Bardzo charakterystycznym motywem, z którym kojarzymy tę część świata, jest tzw. marokańska koniczynka, która swoim wyglądem przypomina arabskie okna.

Subiektywnym okiem

Od dłuższego już czasu zachwycam się surową afrykańską sztuką użytkową, która została wykonana pracą ludzkich rąk, z  oczyszczonej i wypalonej gliny. Szczególnie upodobałam sobie wazony i misy z terakoty i nosidła ze skóry, które mają wyraźne ślady użytkowania i znamiona upływającego czasu. Te poniższe zbiory pochodzą od plemion zamieszkujących zachodnią część  kontynentu – Nigerię i Burkina Faso.

Nie mogę też nie wspomnieć o stołach i ławeczkach nadgryzionych zębem czasu, które nieodparcie kojarzą mi się ze stylem rustykalnym. W rzeczy samej, jest to styl rustykalny w egzotycznym wydaniu.

Uwielbiam również marokańskie drzwi, pełne rzeźbień i charakterystycznej dla tego regionu ornamentyki. A lampiony i świeczniki pochodzące z tej części świata mają niesamowity klimat.

Moje eklektyczne miraże

Połączenie etnicznych mebli,  dodatków i sztuki ze stylem skandynawskim oraz paryskim jest dla mnie strzałem w dziesiątkę. Takie eklektyczne wnętrze jest wyraziste i subtelne zarazem. Meble, dodatki i przedmioty codziennego użytku z etnicznymi korzeniami mają niesamowity charakter, ale w zbyt dużej ilości, mogą przytłoczyć. W takim nietuzinkowym zestawieniu, te stosunkowo ciężkie przedmioty zyskują na lekkości i bardziej wyróżniają się z otoczenia. Przykładem apartamentu, w którym zderzono ze sobą francuskie sztukaterie ze skandynawskimi barwami i afrykańskimi obrazami, figurkami oraz ceramiką, jest mieszkanie Liończyków Stéphana i Pierra -> tutaj znajdziesz więcej zdjęć tego eklektycznego francuskiego apartamentu.

Wnętrze z mieszanki tych stylistyk to dla mnie dizajnerska bomba! Może się nie podobać, ale z pewnością nikt nie przejdzie obok niej obojętnie i nie nazwie takiej przestrzeni pospolitą lub nijaką.

Charakterystyka stylu etnicznego we wnętrzach w dużym skrócie

Nurt Etno w wydaniu afrykańskim, to fotografie z dalekich, dzikich wypraw, które przedstawiają tubylców i wyjątkowe krajobrazy. To także maski, czaszki zwierząt, rzeźby i figurki dekoracyjne w postaci organicznych kształtów oraz sylwetek ludzi z dzikich plemion. To wyplatane kosze, ręcznie rzeźbione meble i egzotyczne drewno. To zwyczajnie znamiona obcych, odległych kultur, które zaskakują odmienną ornamentyką, wykorzystanymi materiałami czy zestawieniami kolorów. Styl afrykański we wnętrzu, jest po prostu podróżą do najdalszych zakątków tego tajemniczego kontynentu, bez wychodzenia z domu.

Współczesne wnętrza z afrykańskimi wpływami